Sunday, January 20, 2013

DAMBO NEO SUANG JELAMA SANG JATI?




Pabila jaye manaw-manaw li kampung-kampung tarutama o kawasan-kawasan dud bawang Balait jaye salalu tapikir senalom gena dambo neo suang jelama sang jati yo asal garom dud saratus saboi seribu taun gulu.

Jelama tatuwo banca sang jati parna batutur kawasan-kawasan Pangkalan Siong isan bawang Balait ya kawasan Pasal samok sampadan Tutong - Belait aro suang jalama. Katab o kalaw masa mantuwong boleh kakito nab sikit apui sulu jalama mok Bukid Pasal ino tad kawasan Pangkalan Siong. Macam eno ni jalama Pangkalan Siong buli kito nab sikit apui sulu lama mok Bukid Pasal. Sarita o aro baratus-ratus suang jalama  garom mok kawasan eno masa tagulu.

Andi sadu tad Pangkalan Siong aro tunggal kawasan babukid ngaran o Bang Butan. Siti pun suang jalama garom. Macam eno ni Bukid Pasal eo no aro kawasan ya suang bajalama suntu o Pangkalan Deraan ya Kid Tadung Kayan. Kawasan Kagu,  Tarop ya Malayon pun kisah o suang bajalama tagulu. Macam eno ni mok Bukid Usung.

Kalaw banor manino li dambo neo edu waris-waris lama-lama suang eno masa iti? Yo kakal garom manatap mok kawasan Mukim Bukid Sawat aro neo waris-waris tatuwo Orang Kaya Perkasa Yangag, Orang Kaya Bugal, Pengarah Imung, Orang Kaya Muda Bungkol, Orang Kaya Muda Engkuwow, Orang Kaya Di Raja Garai ya Orang Kaya Johan Pahlawan Yunggat sampur kadiok gala yo lain.

Aro ni sarita yo aro kaitan ya sabab-sabab panduduk-panduduk mukim iti jadi kadiok. Partama pasal kasuat panyakit gayo. Masa eno suang jalama sang jati kasuat panyakit ganjil yo anjop aro lama pandai nguru.  Suang lama natai. Yo kakal iaw eyo no ero yo nidu li mok entalun,  midu tad alai-alai ero lakak suat jangkit panyakit eno. Senalom sajara pagun hal ti tajadi senalom kiro-kiro taun 1888 gulu.

Sarita tunggal lagi aro mambabit kisa ayaw yo mikot tad pagun Sarawak. Ayaw lama banca kayan yo mikot maya padas-padas awad samulok li dud nyarang lama kampung isan tambing bawang Balait. Suang lama panatai ero. Lama kakimo yo andi patayon ero biton ero muli li Sarawak jadi taban (lama tawanan).  Jadi suang neo lama sang jati yo malakak lama ayaw ti midu li kawasan sadu-sadu tad tambing bawang misal o  li Bang Butan, Engkalan Deran, Kid Tadung Kayan, Kagu, Pasal ataw pun midu li kampung-kampung lain sadu tad bawang Balait.

No comments:

Post a Comment